داستان سرایی یا همان (Storytelling) یک روش، فرآیند یا متد نیست، بلکه به عنوان یک هنر تعریف می‌شود. داستان سرایی دقیقا مانند هنر، به خلاقیت، بینایی، مهارت و تمرین نیاز دارد. با این توصیفات داستان سرایی کار سختی به نظر می‌آید؟ البته همین‌طور نیز است و باید در آن بسیار تمرین داشته باشید، چون داستان سرایی از مولفه‌های مهم در موفقیت کمپین‌های تبلیغاتی و برندسازی به حساب می‌آید و باعث می‌شود مخاطبان شما، به مشتریان وفادار تبدیل شوند.

داستان سرایی چیست؟

استوری تلینگ یا قصه گویی در تبلیغات و بازاریابی محتوا اهمیت زیادی دارند. اگر بدانید که چطور قصه بگویید و بسازید، می‌توانید مشتریان وفاداری برای برندتان بدست آورید یا خوانندگان مطالبتان را افزایش دهید. کریستوفر بوکر در کتاب معروفش The seven basic plots: why we tell stories (هفت پی رنگ اصلی: چرا قصه می‌گوییم) درباره اهمیت داستان سرایی (قصه گویی) و نقش پلات‌ها یا پیرنگ داستان می‌گوید. او می‌گوید که تمامی فیلم‌ها، سریال‌ها و کتاب‌های داستانی موفق دنیا، بدون شک از پلات استفاده کردند. او 7 پلات را معرفی می‌کند و برای هرکدام مثال‌های زیادی می‌آورد:

1. غلبه بر هیولا (Overcoming a monster): مبارزه قهرمان قصه با نیروی اهریمنی مثل داستان‌های جیمز باند، هفت دلاور و حتی دراکولا
2. از فرش به عرش (Rags to riches): شخصیت اصلی بدبخت و فقیر است و دنبال پول. پول بدست می‌آورد اما دوباره از دست می‌دهد تا شخصیتش رشد کند. علاالدین نمونه‌ی بارز این پلات است.
3. سفر اکتشافی (The quest): شخصیت اصلی یا گروهی دنبال شی با ارزشی هستند که قرار است سرنوشتشان را عوض کند و باید تا پای جان برای بدست آوردن یا حفاظت از آن تلاش کنند. پشم زرین داستان اودیسه یا ارباب حلقه‌ها نمونه‌های خوبی برای این پلات هستند.
4. کمدی (Comedy): وقتی از پیچیدگی‌های روابط انسانی طنز بسازیم و بعد از آن برای نشان دادن راهکاری برای رفع مشکل استفاده کنیم. نمونه‌اش ویدئوهای تبلیغاتی چسب گوریلا است. فقط کافیست در یوتیوب عبارت gorilla glue commercial را جستجو کنید تا به طنازی ویدئوها و ارائه راهکار ساده‌اش پی ببرید.
5. تراژدی (Tragedy): مهم‌ترین نکته در این پلات، غیرقابل اجتناب بودن آن است. قهرمان قصه با وجود همه تلاش‌ها باز هم شکست می‌خورد اما باید بپذیرد که نقص دارد و پذیرش همین نقصش است که پیروزش خواهد کرد. آنا کارنینا یا بانی و کلاید از این پلات استفاده می‌کنند و تبلیغات خیریه‌ها هم به شدت مدیون پلات تراژدی است.
6. سفر و بازگشت (Voyage and return): آغازی سفری پرماجرا برای پیدا کردن چیزی مهم و بازگشتی دوباره به همان مبدا اما این بار قهرمان اصلی کاملا متفاوت از شروع سفر است. کیمیاگر پائولوکوئیلو یا جادوگر شهر اُز و آلیس در سرزمین عجایب از این دست هستند.
7. تولد دوباره (Rebirth): احساسی‌ترین پلات شاید همین تولد دوباره باشد. اسکروچ در سرود کریسمس در انتهای داستان از آدمی خسیس و خشک تبدیل به مردی مهربان می‌شود.

در این ویدئوی آموزشی از پلات‌هایی گفته‌ام که برای بازاریابی و تولید محتوا استفاده می‌شوند.

کتاب بخوانید: معرفی کتاب «بگذار قصه‌ها کارها را پیش ببرند»

پلات های دیگر را هم بخوانید:

• پلات سوم Rag to Reach
• پلات چهارم Overcoming a Monster
• پلات پنجم Quest